Diyet ve D Vitamini İlişkisi

Toplumdaki birçok birey çok iyi beslenmelerine karşın, kanlarındaki D vitamini düzeylerinin düşük olduğunu belirtmektedir. Bu durumun nedenlerinden biri; D vitamininin romatoid artrit, kanser, astım, diyabet gibi kronik hastalıklarla ilişkisi olduğuna dair bilgiler olduğu için, rutin sağlık taramalarında kanda D vitamini değerlendirmesi de yapılmaya başlanmıştır. Oysa D vitamini uzun yıllar boyunca, sadece kemik gelişimi ile ilişkisi olan bir vitamin olarak değerlendirilmekteydi. Bireylerin iyi beslendiklerini düşünmelerine karşılık, D vitamini düzeylerinin düşük çıkmasının bir diğer nedeni ise, D vitamini kaynakları hakkındaki bilgi eksikliğidir. Yağlı balıkların dışında hiçbir besin kaynağı, normalin üzerinde tüketilmiş olsa bile, D vitamini gereksinmesini karşılayamaz. Morina balığı yağı ile somon, sardalya gibi yağlı balıklar en iyi kaynaklardır. Haftada 3-4 kez yağlı balık yemek yetişkin bireyin gereksinmesini karşılayabilir. Süt, yumurta, karaciğer gibi besinlerin normal tüketimiyle D vitamini gereksinmesi karşılanamaz. Birçok ülkede süt, D vitaminiyle zenginleştirilmiştir. Aynı zamanda D vitamini gereksinmesini karşılamak için en iyi kaynak güneş ışınlarıdır.

D vitamini yönünden beslenme durumunun en iyi göstergesi serum 25(OH) D vitamini düzeyidir. Bu düzeyin 20 ng/mL (50 nmol/L) altında olması yetersizlik olarak değerlendirilmektedir. Önerilen alım düzeyleri 0-1 yaş arası bebeklerde 400 IU, bir yaşın üstündeki bireylerde (1-70 yaş) 600 IU/gün, 1000 IU/gün gerektiği belirtilmiştir. Obez bireylerde, glukokortikoidler ve AIDS tedavisi gören bireylerde, önerilen D vitamini alım düzeylerinin 2-3 katı almaları gerekmektedir. Sağlıklı bir diyet, yeterli D vitamini alımını desteklerken genel sağlığınızı da korur. D vitamini seviyelerinizi artırmak için beslenme alışkanlıklarınızı gözden geçirmek aynı zamanda kandaki D vitamini değerlerinize göre sağlık profesyonelleri kontrolünde D vitamini takviyeleri kullanmak uygun bir yöntem olabilir.

Kaynakça
Baysal, A. (2014). D vitamini ve Sağlığımız. Beslenme ve Diyet Dergisi, 42(2), 89-90.
Çimen, M. B. Y., & Çimen, Ö. B. (2016). Obezite ve D vitamini. Mersin Üniversitesi Sağlık
Bilimleri Dergisi, 9(2), 102-112.