Omega-3 Yağ Asitlerinin Vücudun Normal Fonksiyonlarına Katkıları
Makro besin ögelerinden biri olan yağlar, en fazla enerjiyi sağlayan besin grubudur. Yağların birden çok çeşidi ve çeşidine göre farklı yararları vardır. Bu yazımızda sağlıklı bir diyet için vazgeçilmez olan ve son zamanlarda en çok konuşulan omega-3 yağ asitlerini ele alacağız.
Omega-3; insan vücudu tarafından üretilmeyen, vücudun normal fonksiyonlarının sürdürülmesi için dışarıdan alınması gereken yağ asididir. Omega-3 ün temel bileşenleri arasında alfa-linoleik asit (ALA), eikosapentaenoik asit (EPA) ve dokosaheksaenoik asit (DHA) yer almaktadır. ALA; çoğunlukla keten tohumu, chia tohumu ve ceviz gibi bitkisel kaynaklarda bulunan bir omega-3 yağ asidi iken EPA ve DHA genellikle deniz ürünlerinde bulunan ve beyin ve göz sağlığına katkı sağlayan omega-3 yağ asitleridir. Omega 3 yağ asitlerinin düzenli ve dengeli bir şekilde alınması, vücudun normal fonksiyonlarını sürdürmesi açısından önem taşımaktadır.
Kalp Sağlığı: Omega-3 yağ asitleri, trigliserit düzeylerini ve kan basıncını dengeleyerek kalbin normal fonksiyonlarının korunmasına katkıda bulunur. Yapılan çalışmalarda düzenli olarak omega-3 takviyesi almak LDL kolesterol seviyelerini düşürdüğü ve HDL kolesterol seviyelerini artırdığı gösterilmiştir.
Beyin ve Sinir Fonksiyonları: Özellikle DHA, beyin hücreleri ve sinir sistemi için önemli bir yapı taşıdır. Gebelik sırasında ve bebeklik döneminde yeterli omega-3 alımı, bebeklerin beyin gelişimi için kritiktir. Ayrıca, yaşlılıkta zihinsel fonksiyonları desteklemektedir ve Alzheimer gibi nörodejeneratif rahatsızlıkların riskini azalttığı yönünde çalışmalar mevcuttur.
Göz Sağlığı: DHA, göz retinasının bir bileşeni olarak önemlidir. Omega-3 alımının yeterli olması, gözün normal fonksiyonlarını korumasına yardımcı olur.
Bağışıklık Sistemi Desteği: Omega-3, bağışıklık sisteminin düzenlenmesine katkıda bulunabilir.
Cilt Sağlığı: Omega-3 yağ asitleri, cildin nemlenmesine ve esnek cilde sahip olmamıza yardımcı olabilir.
Omega-3 Eksikliği, Omega 3 Nasıl Önlenir?
Omega-3 yağ asitlerinin eksikliği zihinsel fonksiyonlarda bozulmaya, görme ve cilt problemlerine, kas eklem iltihabı, fetüste ve çocuklarda büyüme geriliği gibi birçok sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu eksikliği önlemek için omega-3 bakımından zengin beslenmek önemli bir role sahiptir. Somon, uskumru, ceviz, keten tohumu, semizotu, karalahana vb. omega-3 bakımından zengin besinleri diyet listelerine eklemek sağlıklı bir birey olma yolunda atılan adımlardan biridir. Besinlerle alınamayan omega-3 yağ asitlerinin takviye olarak almadan önce mutlaka bir sağlık uzmanına danışmak optimal sağlığa ulaşmanıza yardımcı olabilir. Herkesin sağlık durumu ve ihtiyaçları farklı olduğu için, kişiye özel bir plan oluşturmak en uygun olanıdır.
REFERANSLAR
https://www.healthline.com/nutrition/17-health-benefits-of-omega-3
Satoh, N., Shimatsu, A., Kotani, K., Sakane, N., Yamada, K., Suganami, T., … & Ogawa, Y. (2007). Purified eicosapentaenoic acid reduces small dense LDL, remnant lipoprotein particles, and C-reactive protein in metabolic syndrome. Diabetes care, 30(1), 144-146.
Sherratt, S. C., Mason, R. P., Libby, P., Steg, P. G., & Bhatt, D. L. (2024). Do patients benefit from omega-3 fatty acids?. Cardiovascular Research, cvad188.
Marti, A., & Fortique, F. (2019). Omega-3 fatty acids and cognitive decline: a systematic review. Nutr. Hosp, 36, 939-949.
Wood, A. H., Chappell, H. F., & Zulyniak, M. A. (2022). Dietary and supplemental long-chain omega-3 fatty acids as moderators of cognitive impairment and Alzheimer’s disease. European journal of nutrition, 1-16.
